Ο ΕΝΑΣ μετά τον άλλον οι πρόεδροι των Εμπορικών Συλλόγων της Θεσσαλίας παρήλασαν την εβδομάδα που μας πέρασε από τα δελτία ειδήσεων των τοπικών καναλιών για να ανακοινώσουν τον τραγικό απολογισμό της κίνησης στην αγορά κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου: 15% κάτω σε σχέση με πέρυσι είπε ο ένας, 35% κάτω ο δεύτερος, 40% κάτω ο τρίτος κι ο τέταρτος …Και συμφώνησαν όλοι: το φαινόμενο δεν είναι συγκυριακό… Η αγορά έχει διαμορφώσει φθίνουσα πορεία και τα λουκέτα που ήδη καταγράφονται είναι ο πλέον αξιόπιστος δείκτης για τις μαύρες μέρες που περνάει…
ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ είναι, αν αυτό είναι καλό ή κακό…Υπάρχει περίπτωση, θα διερωτηθεί κάποιος, να είναι καλό το γεγονός ότι καθημερινά κλείνουν καταστήματα; Ή μήπως, είναι αισιόδοξο μήνυμα το ότι οι άνθρωποι που ως τώρα ζούσαν καλά ή έβγαζαν ένα μεροκάματο, περνούν στην ανεργία; Προφανώς και δεν μπορεί να σκέφτεται κανείς έτσι… Αλλά, είναι χρήσιμο αντί για μοιρολόγια, να αναπτυχθεί ένας γόνιμος προβληματισμός ως προς το εαν τα «λουκέτα» είναι σύμπτωμα μόνον της κρίσης ή και του «στρεβλού» τρόπου με τον οποίο αναπτύχθηκε η αγορά στη χώρα μας…
ΚΑΤ’ ΑΡΧΗΝ, οφείλουμε όλοι να παραδεχτούμε ότι η πτώση της αγοραστικής κίνησης κατά 15%, 30%, ή 40% είναι μεν αρνητικό σημάδι για την πορεία της αγοράς, αλλά μπορεί να είναι και θετικό σημάδι σε ότι αφορά την καταναλωτική συμπεριφορά των Ελλήνων: γιατί, για να μη μειωθεί φέτος η κίνηση στην αγορά θα έπρεπε όλοι μας να ψωνίζουμε όπως πέρυσι και πρόπερσι…Αλόγιστα, χωρίς προγραμματισμό, χωρίς ιεράρχηση των αναγκών μας και βεβαίως χωρίς μετρητά: με πιστωτικές κάρτες και πάσης φύσεως δανεικά…
Η ΠΤΩΣΗ της αγοραστικής κίνησης συνεπώς, μπορεί πράγματι να σημαίνει ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά, όπως εύκολα συμπεραίνει ο εμπορικός κόσμος… Αλλά, μπορεί κάλλιστα να σημαίνει και ότι ο καταναλωτής πλέον σκέφτεται πριν ψωνίσει: και πόσο απαραίτητο του είναι το «αντικείμενο του πόθου του» και κατά πόσο του επιτρέπει το πορτοφόλι του να ενδώσει στην επιθυμία του… Κι αυτό είναι καλό, ασχέτως αν «τιμωρεί» την αγορά… Γιατί, αν παραδεχτούμε ότι ένα σημαντικό ποσό που ξοδεύαμε ως πρόπερσι για να ψωνίσουμε προέρχονταν από το λεγόμενο «πλαστικό χρήμα», είναι λογικό να λείψει αυτό από την αγορά από την ώρα που καταλάβαμε πόσο κακό είναι να ψωνίζεις με δανεικά… Και το 30- 40% είναι μια λογική «διόρθωση»…
ΕΝΑΣ ΤΕΤΟΙΟΣ προβληματισμός μοιραία θα οδηγούσε στο επόμενο ερώτημα: δηλαδή, πρέπει να μάθει η αγορά του λοιπού να επιβιώνει, απευθυνόμενη σε συνετούς καταναλωτές; Νομίζω ναι… Γιατί, το σοκ της κρίσης μάς ανάγκασε να συνετισθούμε ακόμη κι αν δεν το θέλαμε… Ακόμη κι αν έχουμε λεφτά, ακόμη κι αν δεν μειώθηκε το εισόδημά μας, η άνεση που μας διέκρινε στην αγορά πέρασε στην ιστορία: παίρναμε για πλάκα το διακοποδάνειο για να περάσουμε το Πάσχα στη Βιέννη… Αγοράζαμε όποιο πουκάμισο μας έκανε κλικ στη βιτρίνα και δεν είχαμε μετά χώρο στη ντουλάπα να το βάλουμε… Και τρώγαμε (τρώμε ακόμα) ντελίβερι ασχέτως του αν υπήρχε έτοιμο φαγητό στην κατσαρόλα…
ΕΝΤΑΞΕΙ, δεν τα έκαναν όλοι αυτά… Αλλά δυστυχώς, ελάχιστοι ήταν αυτοί που ζούσαν στο επίπεδο που τους επέτρεπε το εισόδημά τους… Οι περισσότεροι το υπερέβαιναν… Κι αυτό ήταν που βοηθούσε μια υπετροφική αγορά να επιβιώνει… Στη Λάρισα πχ μέσα σε είκοσι χρόνια ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά 30% κι η αγορά κατά 400%!.. Ήταν φυσιολογικό αυτό; Όχι βέβαια… Ήταν φυσιολογικό σε έναν βαθμό εξ αιτίας της ανόδου του βιοτικού επιπέδου, αλλά όχι τόσο που να εξηγεί αυτή την πληθωριστική τάση… Η καταναλωτική μέθη που ζήσαμε με δανεικά, έφερε αυτή την έκρηξη! Κι ο large χαρακτήρας μας που ξόρκιζε την εποχή της μεγάλης φτώχειας με κάθε λογής υπερβολές και σπατάλες… Καινούριο αυτοκίνητο… Πρώτο τραπέζι πίστα στα μπουζούκια…Συχνά ταξίδια στο εξωτερικό…Αστακομακαρονάδα…
Η ΚΡΙΣΗ φαίνεται πως μας έβαλε μυαλό… Όχι γιατί περιορίζει το εισόδημα μας, αλλά γιατί μας καλεί να επαναπροσδιορίσουμε τη συμπεριφορά μας απέναντι στη ζωή… Μπορεί να θίγει την αγορά αλλά λειτουργεί ήδη σαν την καταιγίδα που «ταράζει» μεν την ηρεμία μας, πλην όμως, όταν «κοπάσει» καθαρίζει την ατμόσφαιρα από τη θολούρα της ρύπανσης…
Θα ήθελα να αναφέρω κάτι που μου έκανε εντύπωση απ' τις μέρες του Πάσχα.Το ειδησεογραφικό πρακτορείο ενέφερε:"Ο υφ.Εξωτ. κύριος Ντόλιος(ή κάπως έτσι)θα μεταβεί στα Ιεροσόλυμα απ' όπου θα συνοδεύσει με ειδική πτήση στην Αθήνα το Αγιο Φως όπου θα του γίνει επίσημη υποδοχή αρχηγού κράτους."
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό αυτό μου προέκυψαν διάφορα ερωτήματα.
-Τι συζήτησαν οι δυό τους κατά την επιστροφή στην Αθήνα;
-Το Αγιο Φως αντιχαιρέτησε το πλήθος των πιστών που το υποδέχτηκαν στο αεροδρόμιο;
-Δόθηκε κοινή συνέντευξη τύπου με τον πρωθυπουργό στο Ζάπειο;
-Οι του Δ.Ν.Τ. που επιμένουν στον περιορισμό του σπάταλου κράτους το πληροφορήθηκαν;
-Γιατί θεωρείται καραγκιόζης(με την κακή έννοια) ο Ψωμιάδης που ντύνεται άλλοτε Ζρό,άλλοτε γιατρός ή νοσοκόμα κ.λ.π. και δεν θεωρείται ότι είναι το επίσημο κράτος;
Αλλά είπαμε:Οταν τα πρόβατα και τα ψηφαλάκια είναι πολλά η μαλακία περισσεύει...